Drogestof in de kuil

Het drogestofgehalte van een graskuil laat zien hoeveel water er in de kuil zit. Een natte kuil heeft een laag drogestofgehalte. Een kuil is te nat als het drogestofgehalte minder is dan 250 gram per kg product. Droge kuilen bevatten meer dan 450 gram drogestof per kg product. Het optimale drogestofgehalte ligt tussen de 300 en 400 gram per kg product.

• Het optimale drogestofpercentage ligt tussen de 30 en 40% drogestof
• Droge kuilen (>45% drogestof) vreten koeien niet graag
• Je hebt zelf veel invloed op het bepalen van kwaliteit en drogestofpercentage

Drogestofpercentage bepalen

Het drogestofpercentage wordt bepaald door een monster kuilgras te wegen en vervolgens te drogen. Het gedroogde gras wordt opnieuw gewogen. Het verschil tussen de eerste en de tweede weging is het water dat is verdampt. De hoeveelheid drogestof wordt uitgedrukt in aantal grammen per kilogram product. Vaak wordt ook over een percentage gesproken. Een drogestofgehalte van 330 gram per kg product is hetzelfde als 33 procent drogestof.

In de kuil

Het drogestofgehalte en de conservering zijn op meerdere manier met elkaar verweven. Melkzuurbacteriën houden van een droge omgeving: 30 procent drogestof is voor hen het minimum. Graskuilen met meer dan 45 procent drogestof conserveren daarentegen langzaam. Een droge graskuil is moeilijk aan te rijden en bevat dan te veel zuurstof. Hierdoor hebben schimmels en rottingsbacteriën vrij spel. Door kuilgras is bovendien bestendig. Dit betekent dat de celwanden moeilijk zijn af te breken. Hierdoor komt het suiker in de cellen slecht beschikbaar voor de melkzuurbacteriën.

Kuilen lager met minder dan 400 gram per kg drogestof laten zich goed aanrijden. Door de geringe bestendigheid van de celwanden komen suikers goed beschikbaar. Het conserveringsproces verloopt – eventueel met behulp van een toevoegmiddel – over het algemeen goed.

De pH-waarde waarbij de kuil stabiliseert is afhankelijk van het drogestofpercentage. Normale tot natte kuilen zijn stabiel bij een pH lager of gelijk aan 4.2. Droge kuilen kunnen bij een pH van 5.2 al stabiel zijn. Echter heeft een hoger pH invloed op de smakelijkheid.

In de koe

Droog kuilvoer is geconcentreerd kuilvoer. Elke kilogram die een koe opneemt, bevat veel voer en weinig water. Van een goed voorgedroogde kuil produceren koeien veel melk. Te droog kuilvoer heeft een trage afbraaksnelheid. Dit heeft te maken met dezelfde bestendigheid als die waar ook de melkzuurbacteriën in de kuil tegenaan zijn gelopen. Een droge graskuil moet in het rantsoen worden gecombineerd met een voedermiddel dat wel snel afbreekt. Anders komt in de pens te weinig energie beschikbaar voor een goede bacteriewerking.

Als de kuil meer dan 500 gram per kg drogestof bevat, vreten koeien dit gras niet graag. De kuil is gestabiliseerd bij een hogere pH. Het voer is dus minder zuur en hierdoor niet zo smakelijk. De drogestofopname per koe stagneert, waardoor de melkproductie daalt.

Pas op voor broei

Wees bij droge kuilen alert op broei. Door de bestendigheid (geringe afbraaksnelheid) van droog kuilgras daalt de voersnelheid. Bovendien nemen de koeien door de geconcentreerdheid van het voer minder kilogrammen op. Hierdoor holt de voersnelheid achteruit. 

Sturen

Maai het gras op het juiste moment om een goede kwaliteit met juiste drogestofpercentage (30-40%) te krijgen. Bepaal aan de hand van natheid van het gras of er nog geschud moet worden. In de onderstaande video legt Ruwvoerspecialist Harrald Helmers uit wat het juiste moment voor maaien is en welke drogestofpercentage je het beste kan aanhouden.

Houd de veldperiode zo kort mogelijk. Hoe langer de veldperiode, des te groter de verliezen van voederwaarde en drogestof. Een veldperiode van 2 dagen is maximaal.

Houd rekening met het drogestofpercentage van gras dat nog niet is gemaaid. Bij zonnig zomerweer met een aardig windje kan gras op stam al bijna 30 procent drogestof bevatten. Een voordroogperiode is dan nauwelijks meer nodig. Stem dit eventueel goed af met de beschikbaarheid van de loonwerker.

Advies bij verregende kuilen

Wat moet ik doen als een flinke regenbuik het gemaaide gras heeft geteisterd? Direct inkuilen of opnieuw voordrogen? Dit vragen veel melkveehouders zich af. Regen is desastreus voor de kwaliteit van gemaaid gras. De voederwaarde daalt zeer snel. Melkkoeien zullen er weinig melk van geven.

Kuil verregend gras zo snel mogelijk in. Laat de veldperiode nooit langer zijn dan twee dagen. De verliezen blijven dan beperkt. Opnieuw voordrogen betekent meer afbraak van eiwit, suiker en drogestof. Een natte graskuil laat zich – eventueel in combinatie met een inkuilmiddel – vaak nog goed conserveren.